Andries Wilhelm, Groningen 05-03-1860 – Amsterdam? 06-03-1954 (94) van de Dienst Publieke Werken liet een plan en een begroting maken aan de hand van schetsen van hoogleraar Pieter Zeeman,Zonnemaire 25-05-1865 – Amsterdam 09-10-1943 (78) Nobelprijswinnaar voor Fysica in 1902 voor zijn onderzoek naar kwantummechanica.
Uitstel
Nadat Allard HulshoffAllard Remco, Delft 19-05-1880 – Haarlem 02-03-1958 (77) als hoofd van de Afdeling Gebouwen van Publieke Werken het plan had bijgesteld moest de uitvoering door de Eerste Wereldoorlog worden uitgesteld. In 1920 kwam de financiering alsnog rond en ontwierp architect Abel KokAbel Antoon, Dordrecht 23-05-1881 – Amsterdam,15-04-1951(69) het nieuwe Laboratorium Physica voor de Universiteit van Amsterdam, in een door Rationalisme en de Amsterdamse School beïnvloede stijl. Het gebouw, dat zou worden gebouwd aan de Plantage Muidergracht 4, werd aanbesteed in 1921 en opgeleverd in 1923. Ad Grimmon ontwierp het interieur.
Fontein van John Rädecker
“Een gesmeed traliewerk boven de ingang symboliseert de kern van het onderzoek dat binnen wordt verricht: de straalwerking van het licht,” vermeldde De Telegraaf in een uitvoerig verslag van de opening op 18 juni 1923.De Telegraaf, 19 juni 1923 Het laboratorium diende voor magnetische en optische experimenten. Het werd zwaar gefundeerd en geconstrueerd om de machinekamer te kunnen dragen en om trillingsvrije proeven te kunnen doen. Het gebouw bevatte donkere kamers, een bibliotheek, een reproductiekamer, een chemisch laboratorium, een collegezaal, een glasblazerij en een instrumentmakerij waar de studenten hun eigen instrumenten konden maken. In de westelijke buitengevel werd een fontein van John RädeckerJohannes Anton, Amsterdam 05-09-1885 – Amsterdam 12-01-1956 (70) ingebouwd.
Zweem van luxe
Grimmon werd door Zeeman geprezen om zijn ontwerp, dat volgens De Telegraaf in de hal “zweemde naar enige luxe” omdat de balustrade naar de vertrekken op de bovengalerij was voorzien van een marmeren rand, maar verder was “gespeend van alle overdaad”. Grimmons inrichting van de nieuwe werkkamer van Zeeman was een hele verbetering ten opzichte van diens werkkamer in het oude laboratorium, waar geen daglicht kwam. Daar had Albert Einstein14-03-1879 – Princeton, New Jersey (USA), 18-04-1955 (75) Zeeman in 1920 bezocht.
Zeemanlaboratorium
Het Laboratorium Physica, vanaf 1940 Zeemanlaboratorium genaamd, werd een RijksmonumentNr. 518497 in 2001. Na de verhuizing van de natuurkundige instituten naar het Science Park, in 2007, verkocht de Universiteit het gebouw; sindsdien bevat het appartementen.
© Archief Grimmon
