Amsterdamse School

Ad Grimmon trad, 21 jaar oud, in dienst van het architectenbureau van Ed. Cuypers.infoEduard Henricus Gerardus Hubertus, Roermond 18-04-1859 – Den Haag 01-06-1927 (68) Hij werkte er evenals zijn broer Piet als tekenaar. Ook de drie beeldbepalende architecten van de Amsterdamse School-architectuur: Michel (Sam) de Klerk,infoAmsterdam 24-11-1884 – Amsterdam 24-11-1923 (39) Jo van der MeyinfoJoan Melchior, Delfshaven 19-08-1878 – Geulle 24-06-1949 (70) en Piet KramerinfoPieter Lodewijk, Amsterdam 01-07-1881 – Santpoort 04-02-1961 (79) werkten in deze periode bij Cuypers. Dit bureau, gevestigd aan de Jan Luykenstraat 2, moet voor Grimmon in vervolg op zijn ervaringen bij Mathieu Lauweriks infoJohannes Ludovicus Mattheus, Roermond 25-08-1864 – Amsterdam 15-04-1932 (68) van groot vormend belang zijn geweest omdat er ook kunstnijverheidsobjecten zoals meubels werden ontworpen. Hier moet zijn passie voor ‘binnenhuiskunst’ zijn ontstaan.

Prijsvraag Vredespaleis
Tijdens Grimmons dienstverband zond het architectenbureau van Cuypers vier inzendingen in voor de prijsvraag voor het Vredespaleis (Rijksmonument)infoNr. 333074 in Den Haag: “De inzendingen bestonden uit zoveel detailtekeningen dat er een hele treinwagon nodig was om ze naar Den Haag te transporteren. De kosten die het bureau maakte waren aanzienlijk hoger dan de ontwerpvergoeding.”infoVissering (1928), p. 8
De jury bestond uit Europese en Amerikaanse architecten en hoogleraren onder voorzitterschap van de Nederlandse bouwmeester Pierre Cuypers,infoPetrus Josephus Hubertus, Roermond 16-03-1827 – Roermond 03-03-1921 (93) architect van het Rijksmuseum (Rijksmonument)infoNr. 5680 en het Centraal Station (Rijksmonument)infoNr. 5681 in Amsterdam en van tal van neogotische kerken in Nederland. De jury selecteerde geen van de vier plannen van Pierre Cuypers’ neef Eduard uit de 216 inzendingen. Na stevige discussies werd het ontwerp van de Franse architect Louis Cordonnier als winnend plan aangewezen en uitgevoerd.
Het Vredespaleis kwam tot stand in een periode waarin het ideaal van de wereldvrede bloeide als nooit tevoren. Slechts zeven jaar na de oplevering zou de Eerste Wereldoorlog uitbreken.

De groepsfoto van bureau Ed. Cuypers
Er bestaat een groepsfoto van het bureau van Ed. Cuypers, die is gemaakt op 13 april 1906. Cuypers zit in het midden; zijn medewerkers, onder wie De Klerk, Van der Mey, Kramer en Chris LaCroixinfoGuillaume Frédéric, Amsterdam 16-05-1877 – Amsterdam 15-07-1923 (46) infoCorrectie Van Burkom (29 juni 2014): Chris, niet diens vader Willy LaCroix, zoals vermeld in Jansen (2014), p. 54 staan om hem heen. Er zijn duidelijk twee broers op de foto te zien, van wie ik me om verschillende redenen afvroeg of het de tweeling Grimmon zou kunnen zijn; Piet in het midden en chef werkplaatsen Ad, leunend op de tekentafel rechtsvoor. Daar hield ik het voorlopig op, infoJansen (2014), p. 54 totdat Obbe Norbruis liet weten dat ook Charles Estourgies infoCharles Marie François Henri, Amsterdam 23-06-1884 – Nijmegen 26-08-1950 (66) broer Henri Estourgie infoHenri Louis Joseph Marie, Amsterdam 17-12-1885 – Nijmegen 05-11-1964 (78) bij Cuypers heeft gewerkt. Hij overtuigde mij er op grond van zijn onderzoek van dat de onmiskenbare broers de Estourgies moeten zijn geweest.infoIn 2008 wees Radboud van Beekum de man rechtsvoor aan als Charles Estourgie (Van Beekum, 2008). In 2016 bleek in de context van het onderzoek van Norbruis dat Anouk Estourgie de bron van deze identificatie was, en dat Justin Estourgie uitsluitsel kon geven over de identificatie van Henri Estourgie (correspondentie met Obbe Norbruis, december 2015 – januari 2016) Dat bevestigde de familie Estourgie begin december 2016 nog eens: Charles rechts op de voorgrond, Henri tweede links van hem, met de armen over elkaar.infoE-mails van Marijke Estourgie en Anouk Estourgie, 08-12-2016
Een aantal geportretteerden is nog niet geïdentificeerd. De tweeling Grimmon zou op de foto moeten staan. De enigen die hiervoor in gedetailleerde vergelijking met latere portretten van Ad Grimmon in aanmerking zouden kunnen komen, lijken mij twee mannen achterin. Frans van Burkom merkte hierover op: “Ze lijken wel en niet op elkaar – wat voor een twee-eiige tweeling precies goed is.” Zekerheid is er nog niet.
De laatste stand van zaken wat betreft de identificatie is hier te lezen.

Groepsfoto ter afsluiting van de ontwerpen voor het Vredespaleis
Er is al veel gezegd en geschreven over de foto, maar de gelegenheid waarbij het bureauportret werd gemaakt is nog nergens toegelicht geweest. Nadat ik in april 2016 het prijsvraagreglement had gevonden ben ik ervan overtuigd geraakt dat de foto is gemaakt ter gelegenheid van het vele werk dat werd verricht voor de prijsvraaginzendingen voor het Vredespaleis. Aannemelijk is dat de vier inzendingen voor deze omvangrijke opgave zo kort mogelijk voor de sluiting van de inzendtermijn in maart 1906 werden ingediend. Kort daarna, op donderdag 13 april, vond een bijeenkomst plaats op het bureau van Cuypers die werd gememoreerd met het groepsportret. De afronding van het werk aan de prijsvraag moet zijn bezegeld met de architecten die eraan hebben gewerkt. Helaas werd geen van de vier inzendingen bekroond.

Collega
Van Burkom publiceerde in 2012 een artikel over het rijke interieur van het woonhuis De Lairessestraat 39 in Amsterdam, dat Grimmon in 1916 ontwierp.infoVan Burkom (2012) De theosofische invloeden die Van Burkom in zijn gedetailleerde analyse herkent zijn mogelijk terug te voeren op Grimmons leerperiode bij Mathieu Lauweriks. In de oriëntaals georiënteerde kunsttoepassingen zag Van Burkom een direct verband met de belangstelling van Cuypers, die in 1909 een architectenbureau in Batavia had opgericht; zijn bureaupublicaties vanuit Nederlands Oost-Indië moeten volgens hem een inspiratiebron zijn geweest voor architecten als De Klerk, Kramer en Van der Mey.
Hieraan kan ik nu toevoegen dat Grimmon hun collega bij Cuypers was.infoGrimmon (1941)

© Archief Grimmon

 

 

Print Friendly, PDF & Email